مولانا و ابلیس امیدوار
نویسندگان
چکیده
ناامیدی از بخشایش خداوندی از بنیانیترین ویژگیهای شخصیت ابلیس است که از دیرباز بر آن انگشت گذاشتهاند. در مثنوی و غزلیات شمس ابلیس همان شخصیت رانده، لعین و ناامید است، اما مولانا در لحظههایی ویژه سرور مهجوران را در چشمانداز امید جای می دهد و داستان آفرینش را از زاویهای دیگر مینگرد. این چشمانداز با سنت دفاع از ابلیس در فرهنگ عرفانی ما پیوند میگیرد؛ سنتی که خود خلافآمد رویکرد سنت عرفانی به ابلیس است؛ سنتی محدود و مهجور اما چشمگیر و تأملبرانگیز. اشاره به امیدواری ابلیس هرچند پیش از مولانا نمونههای پراکنده و انگشتشماری دارد، شیوه بیان و نگاه مولانا در این زمینه یگانه است؛ نگاهی که پرورده نظام جهانشناختی اوست. نکته درخور دقت آنکه حتی در میراث عارفانی که از ابلیس دفاع کردهاند تکیه و تأکیدی همسنگ مولانا دراین باره نیست و ابلیس بیشتر در سیمای عاشقی تراژیک نمایان میشود.
منابع مشابه
مولانا و ابلیس امیدوار
ناامیدی از بخشایش خداوندی از بنیانیترین ویژگیهای شخصیت ابلیس است که از دیرباز بر آن انگشت گذاشتهاند. در مثنوی و غزلیات شمس ابلیس همان شخصیت رانده، لعین و ناامید است، اما مولانا در لحظههایی ویژه سرور مهجوران را در چشمانداز امید جای می‌دهد و داستان آفرینش را از زاویهای دیگر مینگرد. این چشمانداز با سنت دفاع از ابلیس در فرهنگ عرفانی ما پیوند میگیرد؛ سنتی که خود خلافآمد رویکرد سنت عرف...
متن کاملسیمای ابلیس در مثنوی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده میشود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راهدان میتوان از وسوسههای او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیار شگفتی آفرین است و با آنچه در آثار عارفانی چون عینالقضات و حلاج آمده است شباهت دارد. تصویر این چهره در داستان معاویه و ابلیس...
متن کاملافتان و خیزان ولی امیدوار
پرونده‌ی ویژه‌ی این شماره از فصلنامه‌ی طب اعتیاد به بررسی اعتیاد در گروه‌های خاص اختصاص یافته است. شیوع اعتیاد در ایران کماکان عددی نزدیک به 1320000 نفر تخمین زده میشود. این جمعیت را میتوان (و باید) بر اساس ویژگیهای متفاوت سنی، جنسی، الگوی مصرف و ... در طبقات متفاوتی دسته‌بندی کرد و بر مبنای تخمین میزان مشکلات فردی و اجتماعی که هر یک از گروه‌ها دارند، مداخلات و برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای را طر...
متن کاملبررسی تطبیقی جایگاه ابلیس در مثنوی مولانا و آثار عین القضات همدانی
ابلیس که در قرآن با همین نام خوانده می شود? پیش از نزول آدم(ع) به این جهان? عزازیل(عزیز خدا) که واژه ای عبرانی است? خوانده می شد و در چهره ی موجود گمراه کننده و پلید و وسوسه گر نام شیطان بر او نهاده شده است. در ادبیات فارسی بخصوص ادبیات عرفانی به تبع اندیشه دینی? هرچند با تفاوت در شدت و ضعف? ابلیس همواره مورد لعن و طرد بوده است؛ چنانکه مولانا به عنوان یکی از بزرگترین شاعران عارف در باب تلبیس ا...
گفتوگوی عرفا و ابلیس
این مقاله به گفتوگوی عارفان با ابلیس پرداخته است. در‌مجموع سی‌و هشت1 گفت‌‌وگو از متون ادبیات عرفانی انتخاب شده که آن‌ها را از جهات گوناگون همچون تصویر ابلیس، زمان و مکان، جملات، آغازکنندة سخن، یک‌طرفه یا دوطرفه بودن گفت‌‌وگوها در دیدار با ابلیس، آشنابودن او برای عارفان، عناصر داستان و مانند آن بررسی کرده‌ایم. نتیجة چند مورد به‌صورت آماری داده شده است.
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
زبان و ادبیات فارسیجلد ۲۳، شماره ۷۹، صفحات ۵۹-۸۲
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023